Bij besluit van de Vlaamse minister van Buitenlandse Zaken, Cultuur, Digitalisering en Facilitair Management van 5 september 2024 betreffende de voorlopige opname van roerende goederen in de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap werd bepaald om de wimpel van de Belgica van Adrien de Gerlache, voorlopig op te nemen in de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap.
Op maandag 16 augustus 1897 vertrekt het omgebouwde Noorse robbenschip Belgica onder grote belangstelling uit de haven van Antwerpen. Aan boord een internationale bemanning van wetenschappelijk en varend personeel. Onder hen ook 2 mannen die later wereldberoemd zullen worden: Roald Amundsen en Frederick Cook.
Onder leiding van Adrien de Gerlache trotseert het schip zware stormen en een bittere poolwinter. In 1898 loopt de Belgica immers vast in het poolijs en de bemanning moet ongepland overwinteren op Antarctica.
De Belgische expeditie naar Antarctica zou ons land naam en faam geven in het zuidpoolonderzoek. Het was dan ook een wetenschappelijk succes. De onderzoekers ontdekten 88 geografische landschappen (kapen, baaien, bergen, eilanden, straten) en vulden een stukje in van de cartografie van een toen nog onbekend deel van de wereld.
De Belgica keert twee jaar later in het voorjaar terug en meert op 5 november 1899 aan in Antwerpen. Adrien de Gerlache schenkt deze unieke (zeldzame) wimpel hierna aan Yachtclub Antwerpen.
Het succes van de expeditie en de resultaten van de onderzoeken zijn het startsignaal voor meer onderzoek, verdragen en expedities. De rol van België kan nauwelijks onderschat worden. Adrien de Gerlaches’ zoon, Gaston, ijvert voor nieuwe poolbases: de Koning Boudewijnbasis in 1957 en de heropbouw van een nieuwe basis met dezelfde naam in de jaren zestig.
De familie de Gerlache de Gomery blijft zich tot op vandaag inzetten voor de belangen van het Zuidpoolgebied en de baanbrekende rol van Adriens’ expeditie.
De wimpel heeft als getuige van de ontdekkingsreis, de belangrijke bijdrage van de expeditie aan de wetenschap en de faam die het België zal schenken in het zuidpoolonderzoek een bijzondere waarde voor het collectieve geheugen. De wimpel hangt nog steeds in het clubhuis van de Royal Yacht Club België op Linkeroever.
NavigArte is een engelstalige educatieve website die de evolutie van de navigatiekunst verkent, van vroege kustnavigatie tot geavanceerde instrumenten zoals het magnetische kompas, uurwerken en sextanten. De site biedt een uitgebreide collectie navigatie-instrumenten, nautische atlassen en kaarten die laten zien hoe navigatietechnieken zich door de eeuwen heen hebben ontwikkeld. Bezoekers krijgen inzicht in historische methoden van navigeren op zee, met behulp van natuurlijke herkenningspunten, hemellichamen en nauwkeurige meetinstrumenten. NavigArte nodigt u uit om de fascinerende geschiedenis en technologie achter wereldwijde verkenning te verkennen door middel van navigatie.
Navigarte | navigation at sea
collectie@navigarte.be
curator C. Dierickx
Het onderzoeksschip Zénobe Gramme werd gebouwd op de Boelwerf in Temse in 1960-1961. Het schip werd ontworpen door de scheepsbouwingenieur Frank Van Dyck. Het lijnenplan was geïnspireerd op de Kalinika, het jacht van de directeur van de Boelwerf.
Het schip werd op 27 december 1961 door de werf opgeleverd. Het werd de Zénobe Gramme gedoopt, naar de Belgische uitvinder van de dynamo. Het schip diende als een oceanografisch onderzoeksschip. De Zénobe Gramme onderzocht de zeestromingen en de vorming van zandbanken voor de kust. De Zénobe Gramme kreeg de leuze “Quarendo invenies” (Wie zoekt die vindt).
Het schip werd vanaf 1970 ingezet als school- en trainingsschip voor officieren en onderofficieren en diende eveneens als representatieschip. In 1976 stak het schip een eerste keer de Atlantische Oceaan over tijdens de Tall Ships Race en won dat jaar de Cutty Sark Trophy voor het verlenen van bijstand aan twee andere schepen. Ook nadien volgenden de deelnames aan langeafstandswedstrijden elkaar op.
Op 26 juli nam de Marine afscheid van een legendarisch zeilschip Zenobe Gramme. Een terugblik op dit iconisch schip ter gelegenheid van de ceremonie van het strijken van de wimpel. De ene keer een wetenschappelijk schip, de andere keer een opleidingsschip, het heeft haar stempel gedrukt op generaties leerling-zeelieden, van matroos tot admiraal.
De Marinecomponent van Defensie stelt het schip nu te koop.
We streven er naar om zo veel mogelijk evenementen op te nemen in onze evenementkalender die zowel op onze website https://www.watererfgoed.be/agenda/ als op de website van Ruimschoots https://ruimschoots.org/evenementenkalender/ verschijnt.
Zo krijg jij de kans om je evenement nog meer te verspreiden en reclame te maken. Tevens laat het onze varende leden toe om hun vaarseizoen te plannen en deel te nemen aan zoveel mogelijk evenementen. Zij tonen graag hun varend erfgoed aan het publiek.
Geef daarom de data door van je evenementen (die een link hebben met watererfgoed, varend erfgoed, …)
Stuur je data naar voorzitter@watererfgoed.be
Hartelijk dank!
Watererfgoed Vlaanderen
Brouwersvliet 19-21
2000 Antwerpen
Ontvang de nieuwsbrieven van Watererfgoed Vlaanderen. Bezorg ons uw gegevens via het contactformulier.
