Rond de jaren zeventig van de vorige eeuw zagen we in versneld tempo vele schepen verdwijnen door allerhande slooppremies en moeilijke jaren in de schipperswereld. Met een drietal mensen werd er besloten om enkele scheepstypen te redden en in te richten als museum. Een spits in staalplaat “Mon Désir” gebouwd werd aangekocht en het ruim kreeg een inrichting als museum.

In 1976 werd dan de vzw Museum Rijn- en Binnenvaart opgericht om het maritieme binnenvaart patrimonium in al zijn aspecten te kunnen bewaren.
Drie schepen zouden uiteindelijk ingericht worden als drijvend museum:
– de sleepspits “Mon Désir” uit 1913 gebouwd in Merelbeke
– de gemotoriseerde spits “Liomar” uit 1959 gebouwd bij Mainil te Ledeberg
– het motorkastje “Angèle” uit 1923 gebouwd in Langerbrugge.

Deze drie schepen werden ingericht als historisch, sociaal en cultureel erfgoed om het familiaal en economisch leven van de binnenschipper te bewaren in een industriële archeologische achtergrond (de sleepspits Mon Désir is beschermd varend erfgoed).

Vele foto’s, scheepsmodellen, plannen, scheepsuitrusting, schilderijen enz…zijn te bekijken in de 3 ruimen, ook de 3 woonsten zijn intact en geven een beeld van het familieleven in deze periode.

De schepen lagen tot 6 juli 2022 afgemeerd naast het MAS in het Bonapartedok in Antwerpen. Maar de schepen van het Rijn- & Binnenvaartmuseum moesten voor de toekomstige ontwikkeling van het Bonapartedok hun plaats verlaten en werden verplaatst naar het Kattendijkdok waar ze aan één van de koppen van de droogdokken een nieuwe plaats kregen.

Het zou mooi zijn om deze binnenvaartschepen, dit museum, in te passen in het masterplan van de stad voor de herinrichting van de droogdokkensite tot een belevingssite.

Van zodra de schepen terug te bezoeken zijn zal hierover bericht gedaan worden.
Het Rijn-& Binnenvaartmuseum is ook de oprichter van de Open Scheepvaardagen die elk jaar in maart plaatsvinden. De bedoeling van deze beurs was, en is nog steeds, een handelsbeurs te zijn voor toeleveringsbedrijven voor de binnenvaart. Deze beurs is telkens een groot succes met grote belangstelling van de mensen uit de binnenvaart.

Sinds 2017 is er telkens ook een grote stand op deze beurs waar onder de naam “Varend Erfgoed Verenigd”, verschillende erfgoedverenigingen die een werking hebben rond het maritieme en varende erfgoed, zich presenteren.