Vóór de opkomst van ijzer en staal was hout hét bouwmateriaal bij uitstek. Door de vergankelijkheid van dat materiaal, door schaalvergroting en door functiewijzigingen als gevolg van geëvolueerde noden, ging de houten scheepsbouw teloor. En samen met het bouwmateriaal ook de kennis van de typische vormen, vaardigheden en technieken. Dat alles maakt echter een wezenlijk onderdeel uit van ons verleden en dus van de aanloop tot het heden. Daarom is het belangrijk, zo niet onontbeerlijk, dat de informatie die ons erfgoed in zich draagt, behouden blijft en wordt doorgegeven.

In dat opzicht verricht Maurice Kaak al veel langer dan een halve eeuw baanbrekend werk. Met een wetenschappelijke precisie analyseert hij archiefdocumenten over oude scheepstypes en bouwt hij aan de hand van de gevonden gegevens een schaalmodel. Op die manier vindt hij hiaten in de beschrijvingen en komt hij tot een reconstructie die met een zeer hoge graad van waarschijnlijkheid de realiteit benadert en de opvattingen van vroegere auteurs aanvult of corrigeert.

Zo heeft hij al tientallen houten schepen bestudeerd en zijn bevindingen erover gepubliceerd. In 2010 publiceerde hij een standaardwerk: Vlaamse & Brabantse binnenschepen uit de 18e & 19e eeuw. Vergeten vaktaal en oude constructies. Daarin wijdt hij een hoofdstuk aan de bovenpleiten. Sedertdien heeft hij daar verder onderzoek naar gedaan, wat hem hier en daar tot nieuwe inzichten heeft gebracht. Zijn bevindingen publiceert hij nu in onderhavig werk, dat dus als het ware als een aanvulling en/of corrigendum moet worden aangezien.

Vele andere auteurs hebben ook over pleiten gepubliceerd en, zoals dat dikwijls het geval is, refereren zij aan elkaar. Door zijn onderzoek kwam Maurice Kaak tot de constatering dat de schepen die zij beschreven eigenlijk geen pleiten waren maar andere types. Er blijkt in de literatuur ook heel wat verwarring te bestaan over de naam pleit. Maurice Kaak heeft zich echter niet beziggehouden met het weerleggen van al wat door zijn analyse van authentieke notarisakten en bestekken niet correct is gebleken in oudere  werken.

De voorliggende verhandeling over de bovenpleiten is zoals steeds een minutieus doorwrocht werkstuk van zijn hand. Het zal ongetwijfeld als referentie gelden over dat verloren gegane scheepstype. De VZW Ruimschoots was dan ook verheugd dit manuscript te mogen uitgeven.